Girit Adası’ndan 1897-1898 yıllarında Anadolu’ya gelerek Osmanlı devleti tarafından ataları Hatay’ın Erzin ilçesinde iskan ettirilen çoğunluğunu Girit muhacirlerinin oluşturduğu köy halkı, gelenek ve göreneklerini yaşatmak için “Erzin Turunçlu İmraniye Girit Kültür Derneğini kurdu.
Dernek kurma çalışmaları devam eden ve tamamlanmasının ardından köy meydanında toplanan köy sakinleri ile birlikte derneğin kurucu üyeleri ilk açıklamayı köy meydanında yaptı.
Derneğin Kurucu Başkanı Yılmaz Çetin, Turunçlu Köyü’nün çoğunluğu Girit lordcasino
muhaciri olan vatandaşlardan oluşan bir nüfusa sahip olduğunu belirterek; “1897-1898 yıllarında Girit Adası’ndan Anadolu’ya gelen atalarımız Osmanlı Devleti tarafından Dörtyol’a bağlı eski adıyla Turunçlu Köyü’ne iskan ettirilmiştir. Girit Adası’nda yaşayan atalarımız uzun yıllar emperyalist devletlerin kışkırtması sonucu Rum çetelerin saldırıları ve baskıları ile mücadele etmek zorunda kalmışlardır. Bu nedenle atalarımızın Türklüğü ve devletimizi yaşatma gayretlerinden dolayı Osmanlı Devleti padişahı Abdülhamit Han tarafından Turunçlu Köyü’ne devlet nişanı olarak ‘İmraniye’ adı verilmiştir. Bugün ise resmi adı Turunçlu Mahallesi olarak kullanılmaya devam etmektedir. Girit Adası’ndan kafilelerle gelen atalarımız Turunçlu Köyü’ne yerleşerek köyümüzün kuruluşunun temelini atmışlardır. Bu nedenle bugün ki Turunçlu Mahallesi’nin tarihi Cumhuriyet’ten eskidir diyebiliriz. Bu özelliğiyle Turunçlu Mahallesi bugün Erzin, Dörtyol bölgesinde en eski tarihe sahip yerleşim birimlerinden biridir, atalarımız göç eden her topluluk gibi kendi dilleri Giritçe dilini konuşmaları başta olmak üzere birçok sosyal ekonomik sorun ile uğraşmak zorunda kalmışlardır. Bugün belli yaşın üzerinde Giritçe dilini konuşup anlayabilmektedir. Atalarımız Kurtuluş Savaşı döneminde işgalci güçlere karşı birçok kahramanlıklar göstermişlerdir. Turunçlu Mahallesi halkı olarak böyle eski ve de şanlı bir tarihe sahip olan Turunçlu Mahallemiz ve kültürümüzle gurur duymaktayız” dedi.
Atalarının ve Turunçlu Mahallesi’nin şanlı tarihini ve zengin kültürünü yaşatmak tanıtmak ve sonraki kuşağa aktarmak bu amaçla şenlik, festival ve etkinlikler düzenleyerek hem kültürlerini yaşayıp tanıtmanın hem de bölgedeki Giritli topluluklardaki insanlar ile kaynaşmanın en önemli amaçları olduğunu ifade eden Yılmaz Çetin; “Ayrıca mahallemizde kadın erkek çocuk ve yetişkin bütün insanların hem kendi mahalli kültürünü hem de çağın gerektirdiği kültür ve yaşam biçimini yükseltmek amaçlarımızdan biridir. Bu nedenle birçok alanda kurs ve atelyeler açmayı hedefliyoruz. Kültür gelenek ve ananelerimizi elimizden geldiğince atalarımızdan öğrendiğimiz yemeklerimizi, çorbalarımızı, ekmeklerimizi, börek ve çöreklerimizi yapıyor ve yaşatmaya çalışmaktayız” diye konuştu.
